Durnuklylyk, hereketiň geljege zyýan bermezden häzirki döwrüň zerurlyklaryny kanagatlandyryp bilmek ukybydyr. Akademiki ýazuwda işiň dowamlylygy köplenç sosial, daşky gurşaw we maliýe ýaly üç sütüne bölünýär. Durnuklylyga ünsi jemläp, kärhanalary indiki maliýe ýylyndan has köp pikirlenmäge we işiň uzak dowam etmegine we onuň adamlara we planetalara ýetirjek täsirine garamaga çagyrýar.
Şäher meýdanynda ýa-da oba ekerançylyk ýerlerinde ýaşaýan bolsaňyzam, öýden çykanyňyzda plastik paketleriň üflenýändigini hökman görersiňiz. Käbirleri apokaliptikden soňky ýumruk ýaly ýollaryň üstünden urýarlar, beýlekileri köçe agaçlarynyň şahalaryna gysylýar. Beýlekiler bolsa, deňze barýança derýalarymyzdan we derýalarymyzdan ýüzüp gutarýarlar. Theseöne bu plastik paketler elbetde owadan bolmasa-da, has uly gurşawa hakyky, göze görnüp duran zyýan ýetirýär.
Plastiki haltalar daşky gurşawy çynlakaý bozýar. Topraga girýärler we zäherli himiki serişdeleri ýuwaş-ýuwaşdan çykarýarlar. Netijede, haýwanlar olary iýýär we köplenç bogulýar we ölýär, gynandyryjy netije bilen topraga bölünýär.
Plastiki haltalar dürli dürli zyýanlary döredýär, ýöne hödürleýän iň kyn meseleleriň üçüsi aşakdakylary öz içine alýar:
Wildabany tebigatyň zyýany
Haýwanlar plastik paketleriň elinden birnäçe derejede zyýan çekýärler.
Köp haýwanlar, şol sanda ýerüsti we suw görnüşleri hem - plastik halta iýýärler we bir gezek saglyk kynçylyklaryndan ejir çekýärler.
Mysal üçin, sygyrlaryň köpüsi öri meýdanlarynda gutarýan plastik paketleri iýenden soň her ýyl ölýär. Sygyrlaryň köp we hapa ýygnalýan Hindistanda bu aýratyn bir uly mesele boldy.
Operasiýa geçirilenden soň, bu plastiki gyrgynçylykda ýaralanan sygyrlaryň köpüsinde tapyldy 50 ýa-da has köp plastik halta iýmit siňdiriş ulgamlarynda.
Plastiki haltalary ýuwudýan haýwanlar köplenç içegäniň päsgelçiliklerinden ejir çekýärler, bu bolsa adatça uzyn, haýal we agyryly ölüme sebäp bolýar. Torbalary döretmek üçin ulanylýan himiki maddalar ýa-da daşky gurşawa geçip barýarka, plastmassa siňdiren himiki maddalar bilen haýwanlar zäherlenip bilner.
Haýwanlaryň iýmit siňdiriş ulgamlarynda plastmassa aňsatlyk bilen döwülmeýändigi sebäpli köplenç aşgazanlaryny doldurýar. Bu haýwanlary ýuwaş-ýuwaşdan ýitirse-de, ahyrsoňy iýmitlenmezlikden ýa-da açlykdan ölse-de, haýwanlaryň doly duýmagyna sebäp bolýar.
Emma mallar we öý haýwanlary, elbetde, plastik paketlerden howp abanýarka, käbir haýwanlar has uly zyýan çekýärler.
Alreadyaşaýyş ýerleriniň ýok edilmegi, onýyllyklaryň dowamynda brakonerlik we howanyň üýtgemegi bilen eýýäm nygtalýan deňiz pyşbagalary, köplenç bolşy ýaly, plastik paketlerden töwekgelçilik edýär. meduza üçin ýalňyş - deňiz pyşbagasynyň köp görnüşi üçin meşhur iýmit.
Aslynda, Kwinslend uniwersitetiniň gözlegçileri muny takmynan kesgitlediler 52 göterim dünýädäki deňiz pyşbagalarynyň plastik galyndylary iýendigi, şübhesiz, köpüsiniň plastik haltalar görnüşinde dörändigi şübhesizdir.
Baglanan kanalizasiýa ulgamlary
Wildabany tebigatyň gaty az bolan şäher ýerlerinde-de plastik paketler daşky gurşawa uly zyýan ýetirýär. Akýan suw taşlanan plastik paketleri ýygnaýar we göterýär we ahyrynda ýuwýar tupan kanalizasiýalary.
Bu kanalizasiýalarda bir gezek sumkalar köplenç beýleki galyndylar bilen üýşmeleňleri emele getirýär we netijede suwuň akymyny bökdeýär.
Bu, akýan suwlaryň dogry akmagynyň öňüni alýar, bu sebitde ýaşaýan ýa-da işleýänlere köplenç oňaýsyzlyk döredýär.
Mysal üçin, tupan kanalizasiýalary petiklenende ýollar köplenç suw basýar, bu bolsa suw gutarýança ýapylmaga mejbur edýär.
Bu artykmaç suw awtoulaglara, binalara we beýleki emläklere zeper ýetirip biler, şeýle hem hapalaýjy maddalary ýygnaýar we goşmaça zeper ýetirýän ýerlerde uzaklara ýaýradýar.
Dykylan tupan kanalizasiýalary, ýerli suw akabalarynda suw akymyny hem bozup biler. Blokirlenen kanalizasiýa turbalary ýerli batgalyk ýerleri, derýalary we zerur suw akymlaryny açlyk bilen açyp biler, bu bolsa köp ölmegine we käbir ýagdaýlarda bütinleý çökmegine sebäp bolup biler.
Estetiki ýaramazlyk
Plastiki haltalaryň daşky gurşawa edýän estetiki täsiri barada kän bir jedel ýok.
Adamlaryň aglaba köplügi, plastik paketleriň tokaýlardan, ekin meýdanlaryndan çöllere we batgalyk ýerlere çenli her bir hyýaly ýaşaýyş ýeriniň daşky görnüşini zaýalaýandygy bilen ylalaşýarlar.
Emma, bu estetiki ýaramazlyk kän bir alada däl; aslynda adamyň saglygyna, medeniýetine we ykdysadyýetine möhüm täsir edip biler.
Alymlar tebigy landşaftlara garamagyň köp peýdany üpjün edýändigini köpden bäri bilýärler.
Beýleki zatlaryň arasynda tebigy ýaşaýyş ýerleri we gök öwüsýän ýerler kömek edýär dikeldiş wagtyny azaltmak we hassahanalarda näsaglaryň netijelerini gowulaşdyrmak üçin kömek edýärler ünsi we konsentrasiýany gowulandyrmak çagalaryň arasynda jenaýatçylygy azaltmaga kömek edýärler we kömek edýärler emläk gymmatlyklaryny ýokarlandyrmak.
Emma şol bir ýaşaýyş mekany plastik paketler we beýleki galyndylar bilen doldurylanda, bu peýdalar azalýar.
Şoňa görä-de, tebigy ýaşaýyş ýerleriniň estetiki gymmatyna baha bermek, plastiki halta hapalanmagyny azaltmak we ösen mahaly bu meseleleri çözmek möhümdir. jemgyýetçilik syýasaty.
Meseläniň giňligi
Landşaftda plastik paketleriň köpdügine garamazdan, plastik halta meselesiniň gerimine düşünmek kyn.
Planeter togalagynda näçe haltanyň hapalanýandygyny hiç kim bilenok, ýöne gözlegçiler muny çaklaýarlar 500 milliard her ýyl obeer şarynda ulanylýar.
Bularyň az bölegi gaýtadan işlenýär we käbir adamlar köne plastik paketleri başga maksat bilen ulanmaga synanyşýarlar, ýöne plastik paketleriň aglaba köplügi bir gezek ulanylýar. Köpüsi hapa zyňylýar, ýöne ep-esli bölegi tebigy ýaşaýyş ýerlerini hapalaýar.
Plastiki haltalaryň beýle problemaly bolmagynyň bir bölegi olaryň uzak ömri bilen baglanyşykly.
Kagyz polotensasy bir aýyň içinde döwülse we faneriň bir bölegi peselmek üçin bir ýyl gerek bolsa, plastik paketler has uzak dowam edýär - adatça onýyllyklar we käbir ýagdaýlarda asyrlar.
Aslynda derýalara, köllere ýa-da ummanlara girýän plastik paketler hiç haçan biodegrad. Muňa derek kiçi we kiçi böleklere bölünýärler, ahyrynda “mikroplastika” bolýar uzynlygy 5 millimetrden azdyr.
Emma bular bolsa-da mikroplastikalar göze görnüp duranok plastik paketler hökmünde henizem ýabany tebigat we umuman ekosistema üçin birnäçe kynçylyk döredýär.
Gysgaça mazmun
Görşüňiz ýaly, plastik paketler daşky gurşaw meselesidir.
Bir görnüş hökmünde, olaryň hödürleýän kynçylyklaryny üns bilen gözden geçirmeli we daşky gurşawa ýetirýän zyýanyny azaltmagy ähtimal strategiýalary durmuşa geçirmeli bolarys.
Bu mesele baradaky pikirleriňizi diňlemek isleýäris.
Plastik paketlerden gelýän zyýany çäklendirmek üçin haýsy ädimleri etmegi maslahat berersiňiz?
Iş wagty: 10-2020-nji sentýabr